De ggz komt in het verweer tegen de wildgroei van verantwoordingsmechanismen. Directeur Paul van Rooij van GGZ Nederland spreekt van "idiotie", die de sector voor grote problemen plaatst bij het vaststellen van de jaarrekening. Ook Coziek, het accountantsplatform in de zorg, waarschuwt voor de voortdurende problemen en roept minister Schippers op om in te grijpen.
Paul van Rooij uit in zijn blog op Skipr kritiek op de controles op ggz-instellingen door zorgverzekeraars en gemeenten. "Controleurs van zorgverzekeraars blijven maar nieuwe controlevragen bedenken om te kunnen bewijzen dat niet aan de regels is voldaan", stelt hij. Daarnaast worden ggz-instellingen als gevolg van de overheveling van zorgtaken naar de gemeenten geconfronteerd met "duizenden afzonderlijke verantwoordingen met eigen regels en accountantsverklaringen" over dezelfde zorg, aldus Van Rooij.
Van Rooij verwacht dat het instellingen door dit alles niet lukt om de jaarrekeningen over 2015 in te leveren voor 1 juni. De sector is volgens Van Rooij nog steeds bezig met afrekeningen en controles over 2013 en 2014, als gevolg van "verstikkende bureaucratie" en administratieve lasten uit het verleden. "Aan 2015 zijn we nog niet eens begonnen en ook voor 2016 was er weer niet vooraf helderheid over het controleplan en de normen." Van Rooij krijgt bijval van Arent van der Heide, verantwoordelijk voor de financiën bij GGZ Delfland. Hij verwacht dat het op tijd deponeren van de jaarrekening in de ggz "bijna een onmogelijke opgave" wordt.
Zelfonderzoek
Van der Heide wijst in dit verband ook op de gevolgen van het zelfonderzoek dat de ggz heeft uitgevoerd. Om de eerdere problemen met de jaarrekeningen af te sluiten kwamen zorginstellingen en zorgverzekeraars overeen dat de aanbieders een deel van de productie zelf onder de loep zouden nemen. De wrange ironie wil dat dit zelfonderzoek weer nieuwe onduidelijkheden heeft opgeleverd, waardoor tien instellingen er nog altijd niet in zijn geslaagd om de jaarrekening over 2014 te deponeren. De betreffende instellingen krijgen nu tot 1 maart de tijd, terwijl de deadline voor het jaarverslag over 2015 op 1 juni volgt. Deze deadline voor 2015 komt volgens Van der Heide in het gedrang doordat de NZa traag is met het leveren van kritische financiële stuurinformatie.
Ook Coziek, het accountantsplatform in de zorg, voorziet dat ggz-instellingen de deadline voor de jaarrekening over 2015 niet gaan halen. Hij verwacht dat instellingen zullen blijven achterlopen zolang declaratienormen die ze voor behandelingen moeten aanhouden, niet tijdig duidelijk zijn. Het normenkader voor 2015 is momenteel nog niet bekend. "We hebben een brief in de pen aan minister Schippers waarin we onze zorgen uitspreken en waarin we het ministerie en de Nederlandse Zorgautoriteit vragen om de problemen op te lossen." Als het aan Coziek ligt, neemt het ministerie van VWS de regie op zich.
Administratieve omissie
De huidige controles op de jaarrekeningen hebben volgens Arent van der Heide van GGZ Delfland "helaas niets te maken met het leveren van kwalitatief goede zorg". Iedere administratieve omissie wordt al snel als fraude gezien, constateert hij. "Het lijkt wel belangrijker om te voldoen aan alle administratieve vereisten dan een cliënt kwalitatief goede zorg te geven", stelt hij. "Ik ben er zelf eigenlijk ook helemaal klaar mee en met mij veel collega’s. Ik heb dagelijks het gevoel dat iemand om mijn schouder tikt en zegt: 'Dit is niet tijdig, juist of volledig geregistreerd, Arent', en dat ik weer een oekaze in de instelling moet afkondigen over wat nu weer niet tijdig, juist of volledig is geregistreerd."
Paul van Rooij is het ook zat: "Dit gevecht en deze idiotie moet ophouden. De ggz is een sector die zich zeer bewust is van het betaalbaar en toegankelijk houden van de zorg en de meerwaarde die haar zorg de maatschappij biedt. De transformatie is in volle gang, het aantal patiënten neemt af en de kosten dalen." Om stappen vooruit te zetten, moet de sector afscheid kunnen nemen van "ballast uit het verleden". Hij stelt: "Ons doel is betere geestelijke gezondheid".